به اشتراک بگذاریدگزارش سازمان تجارت جهانی در اوائل تابستان سال جاری از بیشترین میزان کاهش صادرات و واردات در دنیا دستکم طی چهار سال گذشته به دلیل شیوع ویروس کرونا، دور از انتظار نبود. بر اساس این گزارش، شاخص تجارت سه ماهه سازمان تجارت جهانی با کاهشی غیر قابل تصور، حاکی از انقباض شدید تجارت جهانی در مقیاسی بی سابقه از زمان راه اندازی شاخص درسال 2016 میلادی بود که همه کشورهای دنیا و مبادلات تجاری آن ها را تحت تاثیر قرار داد. این تاثیر همه‌گیر، نشان از پیوستگی کشورهای دنیا با یکدیگر و به عبارتی جهانی شدن دارد که به ویژه طی 30 سال گذشته دنیا را به هم نزدیکتر و پیوسته‌تر نموده است، و با این که شیوع ویروس کرونا آسیب های زیادی به اقتصاد همه کشورهای دنیا وارد نمود، تلاش دولت ها برای احیای اقتصاد خود و تجارت جهانی همچنان باقی ماند.
گزارش صندوق بین‌المللی پول، سال 2020 را بدترین سال برای اقتصاد جهانی از دهه 1930 که رکود بزرگ اقتصادی در جهان بود نامید، اما حتی در بدترین شرایط پاندمی، روابط تجاری کشورها هر چند به میزانی کم ادامه یافت و دیدیم که برای مثال، روسیه به معاملات تسلیحاتی خود با هند ادامه داد، فرانسه با آمریکا به توافق هائی دست یافتند، آلمان تلاش نمود به رغم فعالیت‌های بین‌المللی تجاری خود را در اختلافات تجاری میان چین و آمریکا بی طرف نگه دارد، و چین بدون سروصدا به سرمایه‌گذاری‌های عمده خود در پروژه کمربند و جاده ادامه داد. در این شرایط اما پاندمی کرونا در ایران، مزید بر انزوای سیاسی و اقتصادی کشور شد.
صندوق بین المللی پول در گزارش خود با اشاره به کوچک شدن اقتصادهای بسیاری از کشورها در سال آینده، از چین به عنوان یکی از موفق‌ترین اقتصادهای جهانی یاد می‌کند، و برغم خسارت‌ها و آسیب‌های کرونا که باعث کاهش تقاضا در بازارهای جهانی و افت قیمت مواد اولیه شد و حتی صادرات کشورمان به چین را با کاهش روبرو نمود و در حقیقت تجارت همه اعضای خانواده جهانی را تحت تاثیر قرارداد، چین به برکت روابط تجاری خود با بزرگترین شرکای تجاریش یعنی اروپا و آمریکا و بسیاری از کشورهای آسیائی توانسته تا به حال اقتصاد خود را از بحران های شدید محافظت کند و به عنوان یکی ازموفق‌ترین اقتصادها باقی بماند. شکی نیست که چین نیز مانند سایر اقتصادی‌های پیشرفته، شرکای تجاری خود را بر حسب نیاز، منافع اقتصادی و تنوع‌سازی و نه براساس دوست داشتن و دوست نداشتن سیاست های دیگر انتخاب می‌کند. از همین رو اتکای ما تنها به چین که از آن به عنوان بزرگترین شریک تجاری خود یاد می‌کنیم نباید ما را از این حقیقت به دورنگه دارد که محدود کردن کشور در روابط تجاری، نهایتا به تضعیف قدرت چانه‌زنی در تعاملات تجاری می‌انجامد. اگر ما به متنوع‌سازی شرکای تجاری خود بپردازیم (که این امر مستلزم تنش زدایی سیاسی می باشد) در آن صورت، قدرت چانه زنی بالایی برای تعامل تجاری با چین را نیز خواهیم داشت.
ادامه روند جهانی شدن که نیاز کنونی دنیا است مستلزم افزایش تجارت بین المللی است که بدون آن کشورها تنها محدود به کالاها و خدمات تولیدی درون مرزهای خود و مواجهه با رکود توسعه و ایستائی رشد اقتصادی می‌شوند. توسعه اقتصادی، فقرزدائی، اشتغالزائی، و بسیاری دیگر از مولفه‌های لازم برای داشتن یک جامعه سالم، نیاز به روابط بین المللی دارد و ادامه حیات در دوران پساکرونا مستلزم توسعه در روابط و تجارت با همه دنیا است. اگر مبنای سیاست ما تعامل با دنیا و گسترش روابط در سطح بین المللی باشد باید خط مشی خود را در ارتباط با جامعه جهانی به نوعی تعیین کنیم که منافع اقتصادی ما را در بر داشته باشد، و همانطور که مهدی پازوکی تاکید می کند، منافع ایران در برقرارکردن تعامل با جهان است و هرچه اقتصاد خود را ببندیم و ارتباطمان را با جامعه جهانی کم کنیم و در سطح بین الملل منزوی شویم به نفع دشمنان خود عمل کرده ایم.
درسی که پاندمی کرونا به دنیا داد این بود که هیچ کشوری درهیچ موردی نمی تواند به تنهائی دوام بیاورد و این تصورکه تعامل با دنیا به معنی از دست دادن استقلال است تنها یک اشتباه است. نگاهی به فعالیت‌های اقتصادی اخیر در دنیا نشان می دهد که چگونه کشورها حتی در اوج بحران کرونا درپی از سر گیری تعاملات خود با کشورهای دیگر و بازسازی اقتصاد خود هستند، و ما هنوز مصرانه اف ای تی اف را رد می کنیم و به انزوای خود می بالیم و نمی خواهیم قبول کنیم که اگر ما تنها با چین رابطه داشته باشیم رفته رفته باید تمام و کمال به خواسته‌های آن کشور تن در داده و استقلال تجاری خود را درمعرض خطر قرار خواهیم داد. به گفته احسان سلطانی، همانقدر که باید از ظرفیت های داخلی استفاده کنیم، باید برای داشتن یک اقتصاد با ثبات به دنبال تعامل سازنده با دنیای خارج نیز باشیم، زیرا کشوری که می خواهد در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشد باید یک اقتصاد قوی داشته باشد.
